Welzijnstheorie
Hoe en waarom de economie moet veranderen
Het Welzijnsdashboard vloeit voort uit de theorie over welzijnseconomie en een bijbehorend conceptueel kader uit het boek ‘Welzijnseconomie: Hoe en waarom economie moet veranderen’ van Dr. Nicky Pouw. Dit kader vormt de logica van het Dashboard. Het zet menselijk welzijn centraal en erkent de verwevenheid van objectieve en subjectieve waarden (Pouw, 2020).
In ons standaard economisch model geldt groei niet voor iedereen. Grote delen van de
samenleving ervaren structurele barrières tot de formele economie. Zo hebben veel werknemers
in de essentiële voorzieningen moeite om de basiskosten van levensonderhoud (huisvesting,
zorg, onderwijs, gezonde voeding) te betalen. Andere huishoudens voelen zich steeds meer
‘uitgeknepen’ en zijn bang hun bereikte welzijn te verliezen. Naarmate meer groepen meer
verlies aan kansen en economische veiligheid ervaren, is er meer kans op onrust, conflicten,
ondermijnd sociaal vertrouwen en cohesie, uitsluiting en depressie. Tegelijkertijd vinden mensen
steun in informele activiteiten, sociale contacten en lokale gemeenschapsinitiatieven.
Beleid dat gericht is op welzijnsbehoeften – én op representatie van groepen die aan de
aandacht ontsnappen vanwege hun marginaliteit in het formele systeem – vereist een breder,
meervoudig perspectief op de economie. Economische groei is dan slechts een middel – welzijn
is multidimensionaal, met een materieel, relationeel en subjectief domein.
Voor beleid dat vanuit een meervoudig perspectief en op lange termijn werkt aan het welzijn van burgers, is een breed scala aan betekenisvolle en kwantificeerbare data en metingen essentieel. Zoals Nicky Pouw beschrijft in haar boek bieden officiële statistieken en formele economische indicatoren tot nog toe onvoldoende informatie en context. Vooral rapportages over de basisbehoeften en prioriteiten van huishoudens met lagere inkomens en gemarginaliseerde groepen ontbreken.